Operatie grachtengordel
Ingrijpende opknapbeurt telecominfrastructuur Amsterdam
Trams, SUV’s en miljoenen toeristen. Daar zijn historische bruggen niet op gebouwd. De kwetsbare kunstwerken over de Amsterdamse grachten verdienen een ingrijpende opknapbeurt. En dat geldt ook voor de telecominfrastructuur. Drijvende keten, logistiek over water, stokoude kabels en nul ruimte. Het project Oranje Loper is one of a kind. ‘Je hebt wel eens bijzondere projecten’, weet uitvoerder Denis Plinsinga. ‘Maar in dit project is werkelijk alles speciaal.’
Een paradijsvogel op een driewieler
‘Jullie moeten vandaag goed werken!’ Een paradijsvogel die op een driewieler over de Warmoesbrug fietst, moedigt ons team enthousiast aan. Welkom op de Herengracht waar drommen toeristen zich een weg banen naar het stadshart. Gewaarschuwd door rinkelende bellen van haastige fietsers. Over de grachten schalt een sirene.‘U luistert naar het volkslied van Amsterdam’, grinnikt Denis als de kakafonie van geluiden aanzwelt. Inmiddels is de uitvoerder wel wat gewend. Maar scherpe ogen en oren zijn hier in het zinderende hart van de hoofdstad onmisbaar. ‘Ik hoef natuurlijk niet uit te leggen hoe ontzettend belangrijk veiligheid hier is.’
Felgekleurde spaghetti
Een eindeloze hoeveelheid spaghetti staart ons vanuit de diepte aan. Van felgekleurde tot zwartgeblakerde kabels. Van de bekende joekels: de ‘dubbel 900’ers’ tot verfijnde kleinere buizen. ‘Weet je dat het aanvankelijk nog tien keer zoveel kabels en leidingen waren?’, vertelt Denis. ‘Je kunt hier helemaal niets met een schep. Je hebt totaal geen ruimte. Het is te druk onder de grond. Je moet buizen ophangen en ondersteunen om eronder te kunnen werken.’ Tussen de kluwen kabels staat de pocketversie van een zandzuiger: ‘Ook die maken een hels kabaal, maar ze zijn wel nodig’, benadrukt Denis.‘Ze steken de grond los en dan is het een kwestie van ‘stofzuigen’. Op sommige plekken heb je het over meer dan twee meter diepte. We troffen ook hele oude kabels aan. Veel waren verlaten. Waarschijnlijk is er nooit tijd geweest om die op te ruimen. Sommigen zijn bijna 100 jaar oud. Die staan lang niet allemaal op papier. Aan ons de taak om ze door te snijden en te testen. Zit er nog spanning op? We testen elke kabel afzonderlijk. Stuk voor stuk. Kabel voor kabel.’
Openhartoperatie
Denis wijst op een lastent: ‘Aan de overkant van de gracht staat er nog één. Zo wordt er tegelijkertijd op twee plekken met dezelfde kabel gewerkt. Mochten ze nog in bedrijf zijn, dan merk je daar als klant weinig van. Je bent hooguit twee tellen uit de lucht. ’Maar testen en opruimen zijn uiteraard niet de enige taken van onze collega’s aan de Amsterdamse grachten. Bestaande verbindingen reviseren en nieuwe verbindingen aanleggen. In een schaars speelveld vergt die ‘openhartoperatie’ chirurgische precisie. ‘Bij alle kunstwerken maken we een bypass via de noodbruggen over de grachten. Als de bruggen straks gerenoveerd zijn, komen we opnieuw in actie om de nieuwe verbindingen in het nieuwe wegdek te integreren. In totaal gaat het om negen bruggen tussen het Mercatorplein en De Dam. Een route van een kleine 3 kilometer. Over hoeveel koper we het in totaal hebben? Als ik even snel reken, heb je het al gauw over grofweg 20 kilometer. Bovendien realiseren we daarnaast ook nog een compleet nieuw glasvezelnetwerk bij alle bruggen.’
Tien stappen vooruitdenken
In de grachtengordel bevinden zich een koper- en een glasvezelcentrale.‘We werken van de kopercentrale af’, vertelt Denis.‘We zijn begonnen bij Brug 8: de drukste brug over de Singel. Het dichtst bij het stadshart. Maar naarmate we vorderen, wordt de ruimte om te werken steeds kleiner. De bruggen worden smaller. Tegelijkertijd moeten alle huisaansluitingen van woningen en winkels in bedrijf blijven. Dat geldt ook voor water, licht en riolering. Je moet hier voortdurend tien stappen vooruitdenken met elkaar. Er zijn zoveel partijen bij betrokken.’ Soms leidt dat wel eens tot een kleine spagaat. ‘Maar ik vind het echt geweldig om hier te werken’, verzekert de uitvoerder. ‘Dit is mijn grootste project ooit. Het duurt meerdere jaren. Voor iemand die in het hoge noorden is opgegroeid en in Arnhem woont heb ik hier al heel wat voetstappen gezet. Moet je zien. We werken gewoon op kruipafstand van het Paleis op de Dam. Het mooie is dat ik hier 20 jaar geleden in mijn vorige leven bij Defensie als erewacht bij het paleis heb gestaan. De cirkel is rond.’