Een kerstboom van 372 meter hoog
De Top 2000, het Glazen Huis en natuurlijk: de grootste kerstboom van Nederland. Er zijn van die tradities die gewoon horen bij deze tijd van het jaar. Het optuigen van de Gerbrandytoren - beter bekend als Zendmast Lopik – is er daar één van. De collega’s van VolkerWessels Telecom | Netwerk Solutions hangen de lampen dit jaar al voor de 23ste keer in de mast.
Storm, hagel, regen en onweer
‘Driving home for Christmas’ op de radio en de stralende lichtjes van de ‘boom’ die van heinde en verre te zien zijn... Voor wie rondom de feestdagen op de snelweg rijdt, is het een vertrouwd en sfeervol tafereel. Maar op deze gure ochtend in november is de sfeer nog ver weg. De weilanden rondom de toren zijn drassig en het bovendeel van de 372 meter hoge mast hult zich nog in een dikke, grauwe mist. Toch hebben de mensen die zich aan de voet van de toren hebben verzameld er alle vertrouwen in dat het goed komt. ‘Storm, hagel, regen, onweer… We hebben wel voor hetere vuren gestaan’, schetst één van de vrijwilligers. ‘Straks staat de kerstboom gewoon weer te stralen!’
'Kerstboomcollectief'
3 zijdes, 4 niveaus, 12 tuien, 120 lampen en een toplicht. In ongeveer een week tijd wordt de zendmast in Lopik opgetuigd tot kerstboom. En dat doet VolkerWessels Telecom niet alleen, vertelt Manager operations François Dieckhaus: ‘Wij zorgen voor het hijsen, vastzetten en opspannen van de kabels, maar de mensen van Ampco Flashlight knopen er eerst de lampen aan en zijn dus verantwoordelijk voor de verlichting. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, gaan de lampen elk jaar aan extra kabels de mast in. We mogen ze niet aan de bestaande tuien van de mast hangen!’ Ook is er elk jaar een enthousiaste club vrijwilligers bij het project betrokken via opdrachtgever Stichting De Grootste Kerstboom. Zij maken het ‘kerstboomcollectief’ compleet. Ze helpen met het uitrollen van de kabel, installeren van de verlichting en het begeleiden van de kabel bij het hijsen.
Werken op niveau
Harnasgordel om, helm op en dubbele vallijnen en haken in de aanslag… Op ruim honderd meter hoogte, op het eerste bordes van de stalenbuismast, staat Antennebouwer Kay Dekens van VolkerWessels Telecom klaar voor één van de kabels. ‘Dit is de eerste keer dat ik meewerk aan de kerstboom’, zegt hij trots. ‘Wat we precies doen? We installeren een hijsapparaat op het bordes en laten een touw zakken tot op de grond. Die proberen ze daar te pakken.’ Lachend: ‘Dat is nog best lastig als het waait. Aan dat touw wordt de kabel met verlichting gehangen en die hijsen we naar boven. De kabels voor het hoogste niveau zijn natuurlijk het langst. Daar zijn we zeker twintig minuten voor aan het hijsen.’ De lijnen met lampen worden bevestigd op 130, 190, 240 en 310 meter hoogte. En helemaal bovenin komt het toplicht. Op het laagste niveau kunnen de mannen de kabels vanaf het bordes bevestigen aan de ankerpunten. Maar op twee hogere niveaus wordt het wat ingewikkelder, legt François uit: ‘Daar werken alleen IRATA gecertificeerde klimmers. Maar altijd onder begeleiding van een IRATA level 3 supervisor met minimaal 2000 uur geregistreerde klimervaring.’
Als de bliksem...
Aan de voet van de toren is de kabel vanaf een grote haspel uitgerold en in het weiland uitgelegd. ‘Eigenlijk zijn het twee kabels’, wijst Maico van Rijnsoever, Project Manager van Ampco Flashlight. ‘Die gele is een Dyneema-kabel. Gemaakt van een supersterke kunststofvezel en veel lichter dan een staaldraad. Dat is de kabel die de mensen van VolkerWessels Telecom opspannen. Daaraan hangt onze voedingskabel met de lampen. De lampen monteren we hier ter plaatse aan de kabel.’ Sinds 2015 hangt er ledverlichting in de kerstboom, al zijn het inmiddels wel andere armaturen. Dat heeft alles te maken met een blikseminslag in 2017 waardoor het grootste deel van de verlichting onherstelbaar werd beschadigd. ‘Dat was echt zuur’, herinnert Maico zich. ‘De verlichting kon dat jaar niet aan. Maar wat wel mooi was, is dat iedereen klaar stond om te helpen. Samen met onder andere de radiozendamateurs van Stichting Scoop Hobbyfonds, die hun apparatuur hier ook hebben hangen, bedachten en maakten we deze robuuste nieuwe armaturen.’
Geen routine
En dan is het zover: één van de kabels gaat de lucht in. Een trein van vrijwilligers zorgt ervoor dat hij niet over de grond sleept zodat er geen lampen kunnen beschadigen. Op de grond houden VWT’ers nauw contact met hun collega’s ‘in de lucht’. Goede communicatie is essentieel, weet ook François: ‘We doen het al voor de 23e keer, maar het wordt nooit een routineklus. Je moet altijd je aandacht erbij houden. En dat gaat hier praktisch vanzelf. Het is en blijft een prachtig project om aan te werken!’