De kust is veilig
Een grondradarproject bij Veerhaven Holwerd.
Ze zijn essentieel voor de verbinding met de Waddeneilanden: de Groningse en Friese Veerhavens. Werkzaamheden in die havens worden dan ook zorgvuldig voorbereid. Salesconsultant Frank Hek van MapXact weet daar alles van. Zijn collega’s scannen met hun grondradars de bodem en brengen alle kabels en leidingen in kaart. Een verhelderende voorbereiding op de werkzaamheden van zusteronderneming Aveco de Bondt. De eerste fase van het project: Veerhaven Holwerd.
Ameland als decor
De harde wind blaast over het terrein. Het water klotst tegen de kademuren, met het uitzicht op Ameland als decor. ‘Dit is de veerhaven van Holwerd. Hier vertrekken de boten naar Ameland. Dit terrein brengen wij als eerst in kaart, voordat we andere veerhavens onder de loep nemen,’ begint Frank. Zowel Rederij Doeksen als Wagenborg Passagiersdienstenbrachten bracht door de jaren heen veel kabels en leidingen aan in de havens. Deze staan nog niet op de tekeningen. ‘Daarom schakelde Avecode Bondt ons in.’
MapXact
In 2014 is MapXact ontstaan om graafschades bij aannemers te voorkomen. Met compacte grondradars en een softwareplatform scannen landmeters de bodem op leidingen en kabels. Opgehaalde data werken zij uit in een tekening voor de aannemer. Op deze manier hoeven zij geen proefsleuven te graven, met het risico om alsnog een leiding of kabel te raken. ‘Van tevoren breng je duidelijk in kaart wat er in de grond ligt. Hier geeft KLIC niet altijd zekerheid over, aangezien dat niet altijd up-to-date is. Een goede voorbereiding, dat is het halve werk. Vooral met de komst van CROW-500, die de graafketen verplicht om het benodigde voorwerk te doen.’
Van bruggen tot damwanden
Het ingenieursbureau dat net als MapXact onder VolkerWessels valt, start binnenkort met werkzaamheden in de veerhavens van Harlingen, Vlieland, Terschelling, Holwerd, Ameland, Schiermonnikoog en Lauwersoog. Ze werken onder andere aan de terreinen, voetgangers- en autobruggen én aan de vervanging van de Terschellingse damwanden. ‘Voordat ze hiermee aan de slag gaan, willen zij een volledig beeld hebben van de ondergrond’, legt Frank uit. ‘Door alle leidingen en kabels in beeld te brengen, kunnen we graafschades voorkomen.’
Showstoppers
Een beschadigde kabel of leiding zorgt altijd voor overlast, maar op plekken zoals de veerhavens kan schade grote gevolgen hebben. Daarom kwam Aveco de Bondt in overleg met Rijkswaterstaat tot de conclusie dat de voorkant van het project goed moet worden voorbereid, zodat ze tijdens de uitvoering niet voor verrassingen komen te staan. Hiermee voorkomen ze het risico op showstoppers: ‘Als ze tijdens de werkzaamheden kabels of leidingen raken die essentieel zijn voor de veerhaven, dan heb je de kans dat hele systemen uitvallen. Met het stilleggen van de boten tot gevolg. Dat wil je natuurlijk voorkomen.’
Lopen in lussen
Engineers van MapXact lopen met de grondradar over het terrein. Voor Veerhaven Holwerd betekent dit 8.000 vierkante meter. Een klus van één dag voor twee collega’s van MapXact. ‘Regelmatig krijgen we de vraag of de grondradar soms een grasmaaier is!’ Ze meten de oppervlakte van het terrein vlakdekkend in: ‘Dat betekent dat ze in lussen lopen, binnen een soort raster. Van noord naar zuid, van west naar oost.’ De grondradar zendt een signaal de grond in. Op het moment dat deze kabels of leidingen tegenkomt, krijgt het apparaat een signaal terug. Dat vertaalt zich in hyperbolen op het beeldscherm van de radar: ‘Al deze data verbinden we met elkaar, waardoor we ook de diepte van de kabels en leidingen ontdekken. Aan de hand van deze data bepalen we wat er ligt. Dit werken we uit in een tekening, die samen met de KLIC-gegevens naar de opdrachtgever gaat. Dan is in principe alles bekend en gaat het de voorbereiding in.’ Wanneer er kabels of leidingen op de plek van de werkzaamheden liggen, betekent dit niet dat ze niet kunnen graven: ‘De werkzaamheden gaan dan gewoon door’, verduidelijkt Frank. ‘Het graven doen ze alleen met extra voorzichtigheid.’